Wat is het verschil tussen een bezwaar en een beroepsschrift in het omgevingsrecht?   

Geschreven door Braem Legal

Het bezwaarschrift 

In het omgevingsrecht kunnen zowel bezwaarschriften als beroepsschriften worden ingediend. 

Een bezwaarschrift wordt doorgaans ingediend tijdens een publieke raadpleging (het openbaar onderzoek), waarbij omwonenden of direct aanpalende buren de kans krijgen om gedurende een bepaalde tijd (een 30-tal dagen) hun ideeën, standpunten, bezwaren of mening over een voorgenomen project te uiten. Een bezwaarschrift start geen procedure op. 

In een daaropvolgende fase zal de overheid die over het project dient te beslissen, rekening moeten houden met de ingediende bezwaarschriften door hierop te antwoorden. Een ingediend bezwaar dient niet door een overheid te worden gevolgd, maar in de beslissing van de overheid moet een bezwaarindiener wel kunnen lezen hoe de overheid over het bezwaar denkt. Een overheid die het bezwaarschrift dus niet volgt, dient duidelijk en op basis van juiste en pertinente motieven het bezwaarschrift te weerleggen. 

Door onze jarenlange focus op het omgevingsrecht hebben we een zekere kennis en praktijkervaring opgebouwd inzake bezwaarschriften, zowel door bijstand aan projectontwikkelaars, bouwheren, omwonenden en overheden. 

In de praktijk merken we vaak dat omwonenden een zekere terughoudendheid hebben om een bezwaarschrift in te dienen. Die terughoudendheid is te begrijpen, maar vaak ongegrond. Zonder een bezwaarschrift kan een bouwheer of ontwikkelaar namelijk nooit weten welke de bekommernissen van de omwonenden zijn en er dus ook nooit rekening mee houden. 

Vanuit onze ervaring in het bijstaan van projectontwikkelaars of aanvragers merken we dat een goed aanvraagdossier de kans op veel (gegronde) bezwaren sterk kan reduceren. Vandaar dat wij aan projectontwikkelaars en bouwheren vaak adviseren om het project aan de omwonenden in een vroeger stadium voor te leggen. Daardoor kan er nog vooraleer de architecturale plannen definitief worden afgewerkt en ingediend reeds rekening gehouden worden met de bekommernissen van de omgeving. Samen met een correcte juridische onderbouwing van je project (beschrijvende nota) wordt de kans op het bekomen van een vergunning sterk verhoogd. 

Het beroepschrift 

Anders dan een bezwaarschrift wordt er met een beroepschrift een beroepsprocedure gestart. Afhankelijk van het soort vergunning zal het om een administratieve beroepsprocedure (vergunningsbeslissingen in eerste administratieve aanleg), dan wel jurisdictionele beroepsprocedure gaan (vergunningsbeslissingen in laatste administratieve aanleg). 

Met een beroepschrift vraag je aan de beroepsinstantie om:

• in het geval van een administratieve beroepsprocedure: een nieuwe beslissing te nemen die de eerdere beslissing vervangt
• in het geval van een jurisdictionele beroepsprocedure: de wettigheid van de vergunningsbeslissing te controleren

In het omgevingsrecht zijn ofwel de deputaties ofwel de Vlaamse regering de administratieve beroepsinstantie. De raad voor vergunningsbetwistingen is het jurisdictionele beroepsorgaan. 

De precieze termijn en de modaliteiten waaraan een beroepschrift dient te voldoen, worden in principe in de vergunningsbeslissing uiteengezet.