Wat is omgevingsrecht? Wat is een omgevingsvergunning? 

14 juni 2024 - geschreven door Braem Legal

Wat is omgevingsrecht?

Omgevingsrecht, ook wel bekend als ruimtelijk bestuursrecht, is een tak van het recht die zich bezighoudt met de regelgeving en juridische aspecten van de fysieke leefomgeving. Concreet spitst omgevingsrecht zich toe op een breed scala aan onderwerpen betreffende de inrichting van de ruimte en hoe deze concreet kan worden gebruikt (voor bewoning, handel of diensten, industrie, recreatie, ...)

Specifieke topics of concepten uit het omgevingsrecht betreffen onder andere (geen limitatieve opsomming):

• Bestemmingsplannen: overheden maken bestemmingsplannen op om het specifieke gebruik van percelen en regio's te bepalen, zoals wonen, industrie landbouw of openbaar nut.

• Vergunningen: omgevingsvergunningen worden verleend om bepaalde werken of ingrepen te kunnen uitvoeren. Te denken valt aan een omgevingsvergunning of verkavelingsvergunning. Veel ingrepen of werken zijn vergunningsplichtig, wat betekent dat men deze slechts dan mag uitvoeren na het verkrijgen van een vergunning. Sommige werken zijn dan weer vrijgesteld of louter meldingsplichtig. Het is dan ook van belang te weten of je project aan en vergunningsplicht onderworpen is.

• Milieurecht: milieurecht wordt sedert de omgevingsvergunning vaker samen met het omgevingsvergunningenrecht behandeld of geassocieerd. Het betreft alle reglementering inzake activiteiten die invloed hebben op het milieu. Te denken valt aan geluidsoverlast, luchtkwaliteit, water, afvalbeheer, bos, natuur etc.
  

• Handhaving: handhaving betreft een onderdeel van het omgevingsrecht dat zich toespitst op de controle op de naleving. Ingeval het omgevingsrecht niet wordt gerespecteerd, beschikt de overheid over tal van mogelijkheden om een overtreder te vervolgen. Er kunnen maatregelen worden genomen, boetes worden opgelegd, etc.

Wat is een omgevingsvergunning? 

Een omgevingsvergunning is een vergunning voor handelingen die betrekking hebben op omgevingsrechtelijke handelingen doordat zij een bepaalde impact hebben. Dit is het geval voor:

• Bouwen of het verbouwen (vb. voorheen de klassieke bouwvergunning en nu omgevingsvergunning voor het bouwen/verbouwen)

• Slopen (vb. slopingsvergunning)

• Verkavelen (vb. verkavelingsvergunning)

• Reliëfwijzigingen (bv. het ophogen van een terrein)

• Exploiteren van een ingedeelde inrichting of activiteit (bv. exploitatievergunning)

In sommige gevallen is er geen vergunningsplicht. In dat geval kan er sprake zijn van ofwel een meldingsplicht ofwel een vrijstelling van vergunning.

Heeft je bouw- of verbouwproject nood aan een specifieke juridische ondersteuning? Dan helpen we je graag verder. 

We begeleiden veel (ver-)bouwprojecten op juridisch vlak. Daarbij onderzoeken we of een specifiek project juridisch haalbaar is gelet op planologische bestemmingen (gewestplan, RUP, BPA, afwijkingen, ...) of de in de omgeving bestaande goede ruimtelijke ordening.

Ook geven we juridische houvast bij het opstellen van de verklarende nota die noodzakelijk is bij iedere aanvraag tot het bekomen van een omgevingsvergunning. 

Op die manier kan je als bouwheer, ontwikkelaar of vastgoedinvesteerder met een geruster gevoel je project aanvatten. Een grondige juridische onderbouwing is essentieel voor een succesvol project. Daar werken we met Braem Legal graag aan mee.