Raad van State is weer bevoegd voor vernietigingsberoepen tegen RUP's, stedenbouwkundige verordeningen en complexe projecten. 

13 februari 2025- Geschreven door Braem Legal - Omgevingsrecht & administratief recht

Op 28 augustus 2023 werd in het Belgisch Staatsblad een decreet gepubliceerd waarmee de Vlaamse regering trachtte om de behandelingstermijn van jurisdictionele beroepen tegen ruimtelijke uitvoeringsplannen, stedenbouwkundige verordeningen en voorkeurs- en projectbesluiten inzake complexe projecten in te korten. 

Om de behandelingstermijn voor dergelijke beroepen in te korten, koos de Vlaamse regering ervoor om de bevoegdheid van de Raad van State naar de Raad voor Vergunningsbetwistingen over te dragen. Daardoor zou niet langer een federaal administratief rechtscollege, maar een Vlaams administratief rechtscollege bevoegd zijn. 

Daarbij behield het Vlaamse decreet het uitgangspunt van de bestaande procedure bij de Raad van State. Zo bleef, voor beroepen tegen ruimtelijke uitvoeringsplannen, stedenbouwkundige verordeningen en voorkeursbesluiten en projectbesluiten inzake complexe projecten, de beroepstermijn van 60 dagen voor een annulatieberoep bestaan. Ook stelde het decreet dat de Raad voor Vergunningsbetwistingen deze situaties "bij voorrang" zou behandelen.

Tegen dit decreet werden enkele vernietigingsberoepen bij het Grondwettelijk Hof ingediend. Daarover sprak het Grondwettelijk Hof zich op 13 februari 2025 uit en oordeelde dat de keuze van de Vlaamse decreetgever niet conform de bevoegdheidsverdeling is.

Specifiek oordeelt het Grondwettelijk Hof dat enkel aan de federale wetgever, op basis van art. 160-161 Grondwet, toekomt om de samenstelling, bevoegdheid en de werking van de Raad van State te bepalen, administratieve rechtscolleges op te richten, hun bevoegdheden en procedureregels te bepalen. Daardoor kan de Vlaamse decreetgever geen regels invoeren die beroepen onttrekt aan de bevoegdheid van de Raad van State. 

Daarbij stelde het Hof weliswaar dat de decreetgever, op grond van de impliciete bevoegdheden, een decreet mag aannemen om een federale aangelegenheid te regelen op voorwaarde dat zulks noodzakelijk is voor de uitoefening van de bevoegdheden, deze aangelegenheid zich leent tot een gedifferentieerde regeling en dat de weerslag van het decreet op de federale aangelegenheid slechts marginaal is. Hiervan kan, volgens het Grondwettelijk Hof, in dit geval geen sprake zijn. 

Door de inwerkingtreding van het decreet op 31 december 2024 en het vernietigingsarrest van het Grondwettelijk Hof dateert van 13 februari 2025, kunnen er dus reeds beroepen bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen zijn ingediend. Om belanghebbenden een daadwerkelijk beroep bij een bevoegd rechtscollege te waarborgen, oordeelt het Grondwettelijk Hof dat er een nieuwe termijn van 60 dagen loopt voor besluiten genomen tussen 31 december 2024 en de datum van bekendmaking van het arrest in het Belgisch Staatsblad. Deze termijn loopt vanaf de bekendmaking in het Belgisch Staatsblad en  de beroepen dienen zoals voorheen bij de Raad van State te worden ingediend.

Informatief: wil je meer weten over onze specialisatie inzake omgevingsrecht of wil je weten hoe we je kunnen helpen met een beroep tegen een RUP? Contacteer ons of lees hier meer. 

***

Braem Legal streeft er naar om een betrouwbare juridische partner te zijn voor iedereen die actief is in de bouwsector, milieu - en omgevingssector, landbouwindustrie, overheid en non-profit of er mee in contact komt.

Heb je een concrete situatie die betrekking heeft op ruimtelijke uitvoeringsplannen, stedenbouwkundige verordeningen of complexe projecten, dan luisteren we graag naar je. Verschillende klanten contacteerden ons reeds voor het aanvechten van een RUP.